Bestemmingsplan Landgoed Heihorsten

3.1 Inleiding

Het landgoed ontleent zijn naam aan de veldnaam Heihorsten. Dit gebied ligt op de flank van de dekzandvlakte waar het dorp Someren op is ontstaan. Op de kaart van 1840 (figuur 3.1) zien we Someren nog als langgerekt dorp midden op die dekzandvlakte liggen met ten noordoosten en zuidwesten daarvan grote akkers. Vanuit het dorp lopen er op regelmatige afstand wegen naar het beekdal en verder richting de Somerensche Heide. Op korte afstand van de rand van de akkers ligt een weg evenwijdig aan de beek: de Hooge Weg (Die heet nu Hollestraat. De weg die nu De Hoof heet, heette in 1840 Holle Weg). Op de kruising van de Hooge Weg en wegen vanuit het dorp naar het beekdal liggen kampjes, kleine gehuchten als vooruitgeschoven posten van het dorp.

Figuur 3.1 kaart van het plangebied uit 1840

De akkers waren grootschalig en open, de beekdalen kleinschalig verdicht met slootjes en houtwallen.

Nu is het landschap anders. Het dorp is gegroeid en een deel van de akkers is nu woonwijk geworden. Het agrarisch grondgebruik is veranderd en de waterhuishouding is daarvoor geoptimaliseerd. De verschillen tussen akkers en beekdal hebben plaats gemaakt voor verschillen op perceelsniveau (gras, mais, akker). De met bomen beplante wegen verdelen het gebied in grote blokken en als zomers de mais hoog staat, ziet het er op de Heihorsten anders uit dan in de winter of het voorjaar wanneer je ver weg kan kijken. De houtwallen langs de Kleine Aa hebben plaats gemaakt voor een aantal grotere bosjes. Wat is gebleven is het reliëf dat van de Hooge Weg afloopt richting de beek. Door dit reliëf is het oude bouwland nog steeds zichtbaar.

De veranderingen van het landschap hebben de biodiversiteit geen goed gedaan. Maar voor de bewoner en de recreant heeft het landschap wel degelijk kwaliteit. De lanen en beplante erven geven veel van de wegen een besloten en groen karakter. Vanaf hier zijn fraaie vergezichten mogelijk en de afwisseling van bouwlanden en graslanden maken het landschap gevarieerd. Als straks de ecologische verbindingszone langs de Aa is gerealiseerd, is deze in het landschap veel beter herkenbaar dan nu en zou je zo maar kunnen geloven dat hier altijd al een slingerend beekje gelopen heeft.

Het plangebied bestaat uit de zes verschillende onderdelen die in dit hoofdstuk afzonderlijk worden behandeld. Gezamenlijk vormen zij een aantrekkelijk geheel.

Figuur 3.2 Ontwerp van het plangebied