Recreatieve Zone De Heihorsten

5.2.1 Huidige situatie

Bodemopbouw

Volgens de Bodemkaart van Nederland (BvN, blad 51 oost) liggen binnen het plangebied grotendeels veldpodzolgronden, ontwikkeld in leemarm en zwak lemig fijn zand (Hn21). In de noordoosthoek komt een hoge zwarte enkeerdgronden voor, ontwikkeld in leemarm en zwak lemig fijn zand (zEZ21). Het gebied van het toekomstige recreatiepark is grotendeels geëgaliseerd.

In februari 2009 is binnen het gebied de Heihorsten een bodemkundig veldonderzoek uitgevoerd voor het verkrijgen van een meer gedetailleerd inzicht in de profielopbouw van de bodem (dikte en samenstelling van de bodemlagen, waterdoorlatendheid, ontwateringsdiepte). In bijlage 1 zijn de resultaten van het veldonderzoek opgenomen. In tabel 3.1 is de profielopbouw van het plangebied schematisch weergegeven. Deze weergaven is gebaseerd op de negen meest noordelijke boringen.

Tabel 5.1 Schematische bodemopbouw

Diepte (m -mv)	Beschrijving
0 tot 0,5	Zand, zeer fijn, matig siltig tot kleiig, matig humeus (teelaardelaag).
0,5 tot 1,7	Zand, matig fijn, matig siltig. Bij enkele boringen is deze laag van 0,7 tot 1,0 m –mv zwak humeus.
1,7 tot 4,0 (verkende Boordiepte)	Zand, matig tot uiterst fijn, matig tot uiterst siltig, afgewisseld met leemlaagjes en leemlagen van circa 0,5 m dik. De leemlagen zijn sterk zandig tot uiterst siltig, matig tot sterk humeus

Waterdoorlatendheid bodem

Tijdens het bodemkundig veldonderzoek is op basis van expert judgment de doorlatendheid in de verschillende bodemlagen geschat. Deze zijn in onderstaande tabel weergegeven.

Tabel 5.2 Geschatte doorlatendheid van de bodem

Diepte (m -mv)	k-waarde (m/dag)	Classificatie*
0 tot 0,5	0,5	Matig/vrij goed
0,5 tot 1,7	1,5-3,0	Goed
1,7 tot 4,0 (verkende Boordiepte)	0,8-2,0	Vrij goed/goed

* Classificatie gebaseerd op het cultuurtechnisch vademecum, Elsevier 2000

De aanwezige leemlagen hebben een slechte tot zeer slechte waterdoorlatendheid (0,01 tot 0,0005 m/d).

Deze gegevens zijn als uitgangspunt gehanteerd voor het berekenen van de waterbergingsopgave in paragraaf 5.3.

5.2.2 Historisch bodemonderzoek

Uit de resultaten van het historisch onderzoek is gebleken dat ter plaatse van de locatie Provincialeweg 1 een ernstig geval van bodemverontreiniging aanwezig is. Tevens zijn ter plaatse sterk verhoogde gehalten aan lood aangetroffen, waarbij nog geen inkadering van de verhoogde gehalten heeft plaatsgevonden.

Ter plaatse van de volgende locaties is bodemonderzoek naar verdachte locaties benodigd:

• 1. Binnen het projectgebied: Provincialeweg 1 ('t Weekend), Provincialeweg 9-11 (locatie Verhees), Provincialeweg 25 (locatie Martens) en Zomerven 6. Ter plaatse van deze locaties is een bovengrondse of ondergrondse brandstoftank aanwezig (geweest).
• 2. Op de wegen in het plangebied met voorgenomen herinrichting ten aanzien van de aanwezigheid van zink-assen.
• 3. De parkeerplaats aan de Bosrandweg is verdacht ten aanzien van de aanwezigheid van zink-assen. In de directe omgeving van de parkeerplaats is, uit eerder bodemonderzoek, gebleken dat in de grond sterke verontreinigingen met lood, zink en arseen en een matige verontreiniging met koper aanwezig zijn. In het grondwater is een sterke verontreiniging met nikkel aanwezig.
• 4. Erven zijn verdacht door diverse verhardingen en activiteiten.
• 5. Als sloten worden gedempt dient waterbodemonderzoek plaats te vinden.
• 6. De boerderij aan de Provincialeweg 37 is gesloopt en heeft mogelijk bestaan uit asbesthoudende materialen. Het voor asbest en voor puin verdachte terreindeel heeft een oppervlakte van circa 1.500 m2.

Over het algemeen kunnen de volgende bodemaspecten worden opgemerkt:

• Uit de diverse bodemonderzoeken is gebleken dat de bodem in de nabijheid van het projectgebied sterke verontreinigingen bevatten. Deze sterke verontreinigingen bestaan alleen uit zware metalen en zijn veroorzaakt door de zinkassen.
• In de regio van de gemeente Someren worden veelvuldig fluctuerende gehalten aan zware metalen aangetroffen in het grondwater. Deze verhoogde gehalten kunnen worden gezien als verhoogde achtergrondwaarden.

Tevens dient opgemerkt te worden dat bij grootschalig grondverzet een ontgrondingsvergunning benodigd is. Ten behoeve van een ontgrondingsvergunning is een verkennend bodemonderzoek conform NEN 5740 benodigd. Voor het plangebied is het vooralsnog niet bekend of dit het geval is. Met betrekking tot het overige grondverzet, wordt verwezen naar het bodembeleid van de gemeente Someren en de hiervoor opgestelde Bodemkwaliteitskaart.

5.2.3 Verkennend bodemonderzoek

In januari 2012 is een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd conform NEN 5740. In het kader van dit onderzoek zijn de verdachte locaties voortkomend uit het historisch bodemonderzoek nader onderzocht. Het doel van dit onderzoek is inzichtelijk krijgen welke risico's er zitten in de ontwikkeling van een gebied in milieuhygiënische en in financiële zin, teneinde de haalbaarheid van de voorgenomen ontwikkeling aan te tonen.

Conclusies

De onderzoekslocatie kan worden onderverdeeld in de volgende locaties: Provincialeweg 1, Provincialeweg 9-11, Provincialeweg 25, Zomerven 6, Provincialeweg 37 en de parkeerplaats aan de Bosrandweg. Onderstaand is per locatie afzonderlijk de conclusie inzake de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem beschreven.

Provicialeweg 1

Ter plaatse van deze locatie is in de grond van de parkeerplaats (met bijmenging aan zinkassen en puin) een ernstig geval van bodemverontreiniging met zink (en plaatselijk koper, lood, nikkel) en PAK aanwezig. De verontreiniging is horizontaal en verticaal voldoende ingekaderd. Het grondwater is niet verontreinigd met onderzochte parameters.

Tevens is uit voorgaand onderzoek bekend dat (vermoedelijk als gevolg van de aanwezigheid van een voormalige schietbaan) sterk verhoogde gehalten aan lood in de grond aanwezig zijn. Deze verontreiniging is vooralsnog niet ingekaderd.

De grond en het grondwater ter plaatse van de bovengrondse en ondergrondse HBO-tank is niet verontreinigd met minerale olie en vluchtige aromaten.

Provincialeweg 9-11

De bovengrond ter plaatse van het erf aan de Provincialeweg bevat geen verhoogde gehalten. De bovengrond van het erf aan de Kuilerstraat bevat licht verhoogde gehalten aan cadmium. De ondergrond van beide erven bevat geen verhoogde gehalten aan onderzochte parameters. In het grondwater van de erven is een licht verhoogd gehalte aan barium aangetroffen. Tevens zijn plaatselijk licht verhoogde gehalten aan tetrachlooretheen, benzeen en naftaleen aanwezig.

De bovengrond ter plaatse van de bovengrondse dieseltank is plaatselijk licht verontreinigd met minerale olie en het grondwater is niet verontreinigd met minerale olie en vluchtige aromaten.

De grond ter plaatse van de ondergrondse HBO-tank is niet verontreinigd met minerale olie en vluchtige aromaten en het grondwater is licht verontreinigd met naftaleen.

Achter “stal 3” is visueel op het maaiveld en in de bodem geen asbest aangetroffen. Het asbest dat in 2003 bij een milieucontrole werd aangetroffen is volledig verwijderd.

De waterbodem, gesitueerd ten oosten en ten zuiden van de Provincialeweg 9-11 kan worden geclassificeerd als “verspreidbaar op aangrenzend perceel” en “toepasbaar in oppervlaktewater”.

Kuilerstraat

De puinlaag ter plaatse van de Kuilerstraat bevat een sterk verhoogd gehalte aan nikkel en licht verhoogde gehalten aan cadmium, lood, zink, PCB en minerale olie. Aangezien de laag geen bodem betreft is geen sprake van een ernstig geval van bodemverontreiniging in de zin van Wet bodembescherming. De grondlaag onder de puinlaag bevat een licht verhoogd gehalte aan zink. De grond onder de klinkers van de Kuilerstaat bevat geen verhoogde gehalten aan onderzochte parameters. Het grondwater ter plaatse van de Kuilerstraat bevat een licht verhoogd gehalte aan barium.

Provincialeweg 25

Ter plaatse van boring (C08) is in de grond op het traject (0,2-0,5 m –mv), met bijmenging aan sporen zinkassen, een sterk verhoogd gehalte aan PAK aangetroffen. Het bovenliggend en onderliggend traject bevat geen verhoogde gehalten aan PAK; hiermee heft verticale inkadering plaatsgevonden.

De ondergrond bevat plaatselijk een licht verhoogd gehalte aan PCB en het grondwater bevat licht verhoogde gehalten aan barium en zink.

Ter plaatse van de bovengrondse dieseltank (voormalige en huidige ligging) zijn in de grond en het grondwater geen verhoogde gehalten aan minerale olie en vluchtige aromaten aangetroffen.

Ten aanzien van de drie ondergrondse HBO-tanks is plaatselijk in de bovengrond een (zeer) licht verhoogd gehalte aan minerale olie aangetroffen. Ter plaatse van peilbuis C16 is in het grondwater een sterk verhoogd gehalte aan minerale olie en een licht verhoogd gehalte aan benzeen aangetroffen. Het grondwater ter plaatse van de beide overige ondergrondse HBO-tanks is niet verontreinigd met minerale olie en vluchtige aromaten.

Zomerven 6

De bovengrond ter plaatse van het erf bevat licht verhoogde gehalten aan cadmium en/of zink. De ondergrond bevat geen verhoogde gehalten aan onderzochte parameters. Het grondwater is licht verontreinigd met koper. De grond en het grondwater ter plaatse van de ondergrondse HBO-tank is niet verontreinigd met minerale olie en vluchtige aromaten.

Provincialeweg 37

De bovengrond van het terrein bevat licht verhoogde gehalten aan zink, PAK en PCB en de ondergrond bevat een licht verhoogd gehalte aan PCB. Het grondwater is niet verontreinigd met onderzochte parameters.

Parkeerplaats aan Bosrandweg

De puinlaag ter plaatse van de parkeerplaats bevat een sterk verhoogd gehalte aan PCB en licht verhoogde gehalten aan PAK en minerale olie. Aangezien de laag geen bodem betreft is geen sprake van een ernstig geval van bodemverontreiniging in de zin van Wet bodembescherming. De grondlaag direct onder de puinlaag bevat geen verhoogde gehalten aan onderzochte parameters.

Ter plaatse van het oorspronkelijk maaiveld (onder de puinlaag) is plaatselijk een licht verhoogd gehalte aan cadmium en zink aangetroffen. In de ondergrond zijn geen verhoogde gehalten aan onderzochte parameters aangetroffen. Het grondwater bevat een licht verhoogd gehalte aan barium.

Aanbevelingen

Ter plaatse van de Provincialeweg 1 ('t Weekend) is een ernstig geval van bodemverontreiniging met metalen en PAK aanwezig. Tevens dient de verontreiniging met lood in de grond buiten de parkeerplaats nader ingekaderd te worden. Nadat de aard en omvang van deze verontreiniging nader in beeld is gebracht, wordt aanbevolen voor beide gevallen van bodemverontreiniging een risico-beoordeling uit te voeren (ten aanzien van de bij de herontwikkeling gewenste functie).

Ter plaatse van de parkeerplaats aan de Bosrandweg is bij een voorgaand bodemonderzoek gebleken dat sterk verhoogde gehalten aan metalen in de grond en het grondwater aanwezig zijn. Aanbevolen wordt om nader onderzoek uit te voeren naar deze verontreinigingen.

Ter plaatse van het erf van de Provincialeweg 25 (locatie Martens) (boring C08) is in de grond een sterk verhoogd gehalte aan PAK aangetroffen. Tevens is in het grondwater van deze locatie ter plaatse van een ondergrondse HBO-tank een sterk verhoogd gehalte aan olie aangetroffen. Het is noodzakelijk om nader onderzoek uit te voeren naar deze verontreinigingen.

Ter plaatse van de parkeerplaats aan de Bosrandweg en ter plaatse van de Kuilerstraat is een puinlaag aanwezig. Indien deze puinlaag als gevolg van de herinrichting wordt verwijderd is een partijkeuring conform het Besluit bodemkwaliteit benodigd. Hierbij moet tevens opgemerkt worden dat ook een planaanpassing tot de mogelijkheden behoort, waardoor nader onderzoek kan uitblijven.

Vervolg

Parallel met de bestemmingsplanprocedure wordt vervolgonderzoek op het gebied van bodem uitgevoerd conform bovenstaande aanbevelingen.